VẬN TẢI ĐA PHƯƠNG THỨC - PHÂN BIỆT VẬN TẢI ĐA PHƯƠNG THỨC VÀ VẬN TẢI LIÊN HỢP

1. Vận tải đa phương thức là gì?

Vận tải đa phương thức (Multimodal Transport) là quá trình vận chuyển hàng hóa trong nước và quốc tế được thực hiện kết hợp từ ít nhất hai phương thức vận tải. Hàng hóa sẽ được vận chuyển từ một địa điểm ở một nước đến địa điểm chỉ định ở một nước khác. Điều này nhằm mục đích giao và nhận hàng hóa thông qua đường bộ, đường sắt, thuỷ, hàng không. 

2. Đặc điểm của vận tải đa phương thức

Vận tải đa phương thức có những đặc điểm nổi bật như sau: 

• Vận tải đa phương thức có ít nhất 02 phương thức vận chuyển trên cùng 01 bộ chứng;
• Việc vận chuyển của các đơn vị xếp dỡ tiêu chuẩn trong chuỗi vận chuyển door to door một cách liên tục; 
• Vấn đề về bao bì hàng hoá không được mở khi thay đổi phương tiện vận tải mặc dù sử dụng những phương thức vận tải khác nhau trong suốt quá trình vận chuyển; 
• Đối với người kinh doanh vận tải đa phương thức sẽ là người phải chịu trách nhiệm đối với hàng hoá trong quá trình vận chuyển từ lúc nhận hàng đến khi chuyển giao xong hàng hoá đến người nhận;
• Có một số tổ chức vận tải đơn giản hoá được các chứng từ và giá thành khi thực hiện vận chuyển; 
• Đảm bảo được việc vận chuyển hàng hoá một cách liên tục trên tất cả các tuyến với chi phí hiệu quả. Đáp ứng được đầy đủ nhu cầu của chủ hàng, dựa trên cơ sở đơn giản hoá về chứng từ. 

3. Các mô hình trong vận tải đa phương thức

Mô hình vận tải hàng hóa kết hợp vận tải đường biển – vận tải hàng không

Mô hình vận tải này tận dụng tối đa được ưu điểm của hai loại hình vận tải đường biển và hàng không rõ nét. Theo đó, hàng hóa không những đảm bảo được vận chuyển với số lượng lớn theo đường biển mà còn đảm bảo tốc độ vận chuyển nhanh chóng bằng đường hàng không. Mô hình vận chuyển hành hóa đa phương thức này đang là mô hình được nhiều công ty vận tải và khách hàng ưu tiên khai thác và sử dụng.

Mô hình vận tải hàng hóa kết hợp vận tải ôtô – vận tải hàng không

Việc đưa vận tải ô tô vào mô hình vận tải hàng hóa đa phương thức này là nhằm đáp ứng nhu cầu gom hàng, phân phối hàng hóa ở giai đoạn đầu và cuối của nguyên quá trình vận chuyển. Hàng hóa sẽ được vận chuyển nhanh chóng nhằm đáp ứng thời gian tập kết để vận chuyển. Đồng thời, cũng đáp ứng được vấn đề giao nhận ở điểm cuối. Vận tải hàng không đóng vai trò là cầu nối nhằm rút ngắn thời gian chuyển phát nhanh trong suốt quá trình.

Mô hình vận tải đường sắt – vận tải ôtô

Mô hình này có sự hạn chế là chỉ có thể chấp nhận với những hợp đồng vận chuyển khi điểm giao nhận có đường sắt đi qua. Cũng như mô hình vận tải ôtô – vận tải hàng không, vận tải ô tô đóng vai trò là phương tiện trung chuyển hàng hóa khi hàng hóa được vận chuyển đường sắt chuyên chở từ điểm đầu đến điểm cuối.

Mô hình vận tải đường sắt – đường bộ – vận tải nội thuỷ – vận tải đường biển

Khách hàng chỉ nên chọn mô hình vận tải này nếu hàng hóa vận chuyển không yêu cầu cao về mặt thời gian. Vì quá trình vận chuyển theo mô hình này tốn khá nhiều thời gian của khách hàng. Ban đầu hàng hóa sẽ được chuyển phát nhanh đường bộ - vận tải nội thuỷ đến điểm tập kết. Sau đó, tiếp tục vận chuyển xuất khẩu bằng vận tải đường biển. Đến nơi sẽ lại tiếp tục được vận chuyển bằng đường sắt – đường bộ – vận tải nội thuỷ để đến tay người nhận.

Mô hình cầu lục địa

Mô hình vận chuyển này có sự xuất hiện của hình thức vận chuyển đường biển và vận tải trên đất liền. Sau khi hàng hóa được vận tải đường biển hàng hóa sẽ tiếp tục được vận chuyển bằng một loại hình vận tải trên đất liền như: vận tải đường sắt, vận tải ô tô,… Rồi sau đó, hàng hóa lại tiếp tục được vận tải đường biển. Quy mô vận tải đường biển này lớn với việc di chuyển từ châu lục này sang châu lục khác. Do vậy, thời gian vận chuyển của mô hình này cũng khá lâu.

4. Phân biệt vận tải đa phương thức và vận tải liên hợp